Ekonomi haberlerini sıklıkla izlerim. Ekonomi, para ve paraya yön verenler her zaman bana gerçek fikirler verirler. Elle tutulan, gözle görülen hesaplar, mevcut durumlar, gelişmeler buradan görülebilir.
Bir savaşa, bir devletin bir başka devlete plan veya programına ekonomi yani para gözüyle bakış açısını desteklerim, öyle olduğunu düşünürüm.
Ekonominin büyük kuralı “üretmek” satmak. Ekonominin büyük ismi Adam Smith Milletlerin Zenginliği kitabının çok kısa özeti; “Üreten insanlar zengindir” diye anlarım. Üretmeyi, gelişmeyi isteyen, gelişen ülkeler sürekli üretirler. Kural bu kadar basit!
Cep telefonlarını biz üretmiyoruz. Aselsan geçtiğimiz yıllarda üretti ama bilinmez bir sebeptendir ki artık üretmiyor. Belki de ürettirmiyorlar. Biz de dışarıdan alıp içeride satıyoruz.
Al sat, kazandırır, bu kazanım kişisel veya şirket bazındadır. Asıl kazanan üretebilenindir.
İmdi; göbek kordonuyla elektronik, ilaç, uzay teknolojisine çokça ihtiyaç duyan yabancı ve öncelikle üreten ülkelere bağımlı bir devlet, vatandaşlarını üretime geçiş süreçlerinde bilinçlendirmelidir.
Dışa bağımlı olarak alarak piyasada en fazla kullandığımız ürünlerin başında cep telefonlarının olduğunu Media market İcra Kurulu başkanı Sayın Gökyıldırım’dan öğrendim. Gökyıldırım çok ciddi bir stok miktarı ile çalıştıklarını söyledi. Bu sadece bir market ve daha çok sayıda market ve cep telefonu satan mağazalar, şirketler var. Çünkü talep var.
Bu ithalatı gerekli kılan, milyar dolarla ifade edilen cep telefonları piyasası aynı zamanda ciddi bir israfın göstergesinin de veri tabanını oluşturmaktadır.
Teknolojiye ayak uydurmak çok mümkün görünmemektedir.
Asgari ücretle geçinemiyorum diye feryat eden bir vatandaşımızın cebinde üç dört maaşla ancak alabileceği bir cep telefonu görmek oldukça sık rastlanan olağan bir durum haline geldi. Evler artık cep telefonu mezarlığına döndü, bir çok evde birkaç çeşit cep telefonu atıl durumda beklemektedir. Ve tabletler de öyle, bilgisayarlar da öyle!
Cep telefonu kullanmayı, almayı satmayı bu kadar israf etmemeliyiz. Bir kısım insanların da cep telefonlarını bir kredi kullanma aracı olarak kullandığını biliyor musunuz? Cep telefonlarını bir marketten kredi ile alıp, ikinci el olarak satanların olduğunu market çalışanından öğreniyorum. Daha da kötüsü sadece üzerine alabileceği bir kişi bulabilmek mesele, onu buldu mu kaça almış kaça satmış, artık önem taşımıyor ve batak gittikçe büyüyor!
Son Afrin harekatı bize bir şey daha öğretmiş oldu; bilmem dikkat ettiniz mi? Kendi ürettiğimiz helikopterlerimiz, kendi ürettiğimiz insansız hava araçlarıyla ne kadar elimiz rahat değil mi?
Bir aleti tüketmeden önce nasıl üretilebiliri düşünmek devletimizin ve iş adamlarımızın işi. Yerli marka varsa alıp kullanmak yoksa ihtiyacı karşılayacak kadar kullanarak her yeni model veya arızada yenileyerek israf etmemek de biz vatandaşlarımıza düşen ve tanımlanması da milli medyaya düşen bir görev.