Ödenecek vergiler içinde yer alan Emlak vergisi de elde edilen gelir bakımından olmasa da mükellef sayısı bakımından önemli bir vergi kalemidir.
Bakıldığında Türk Vergi Sistemi de dâhil olmak üzere günümüzdeki vergi sistemleri, gelir üzerinden alınan vergiler, tüketimden alınan vergiler ve servet vergileri olmak üzere üç temel üzerine oturmuştur.
Emlak Vergisi de Türk Vergi Sisteminin içinde servet ayağında bulunmaktadır. Bu vergiler, ilke olarak mahalli vergilerdir ve mahalli idareler tarafından tahsil edilerek, gelirleri mahalli hizmetlere harcanır.
Emlak vergisi tarh ve tahakkukuna yönelik olarak ilgili yasada yer alan özel hükümlerden de anlaşılacağı üzere söz konusu bu vergi bütçe yılı başında tarh ve tahakkuk ettirilerek alınmaktadır.
Bu nedenle de emlak vergisini ödemekle yükümlü olan, bütçe yılı başında emlak vergisi yükümlülüğü olan kişi veya kurumlardır.
Bu olgu yasal düzenlemeden kaynaklanan bir özelliktir. Emlak vergisi diğer vergilerden farklı olarak bir takım özellikleri bulunan bir vergi türüdür. Söz konusu verginin bu bağlamda tarh ve tahakkuk şekli farklıdır.
Bu farklılığın özellikleri kavranmadan yapılan değerlendirmeler uygulamada yanılgılara ve gereksiz yere tartışmalara neden olabilmektedir.
Emlak vergisi arazi, arsa ve bina için ödenmektedir. Bu tür taşınmazı olan bir mükellef, emlak vergisi vermekle yükümlüdür. Yerel tabanda önemli bir vergi türü olan Emlak Vergisi, devlete gelir sağlamasının yanı sıra toplandığı yörenin yerel yerleşim kayıtlarının tutulması açısından da önem arz etmektedir.
KİMLER EMLAK VERGİSİ ÖDEMEYECEKTİR?
Emlak vergisinden bazı kimseler muaf tutulmuşlardır. Bakıldığında 2013 yılı itibariyle brüt 200 m2’yi geçmeyen konuta sahip emekliler, işsizler, ev kadınları ve engelliler Emlak Vergisini ödemeyecektir. Ancak burada şu hususa dikkat etmek gerekiyor, o da emekli, işsiz ve ev hanımlarının 25 bin lirayı geçen menkul sermaye gelirlerinin olmaması yani repo, kar payı, faiz ve benzeri gelirlerinin olmaması lazım.
Ayrıca dikkat etmek gerekir ki bu uygulama tek konut için geçerli ve kişinin kendi konutunda oturma şartı bulunmamaktadır.
PEKİ, EMLAK VERGİSİ NE ZAMAN ÖDENECEKTİR?
2013 Yılı Emlak Vergisi 1. taksit ödemesi 31 Mayıs'ta, 2. taksit ödemesi ise 2 Aralık'ta yapılacaktır. İstenirse mükellefler bir tek seferde ödemenin tamamının da yapabilirler.
Devlet her yılbaşında o mali döneme ilişkin hangi vergilerin hangi tarihlerde ödeneceğine ilişkin düzenlemeler yapmaktadır. Devletin yaptığı bu bildirim her mükellef için bağlayıcı olup bazı tarihler kanunlara dayanılarak çıkarılan “Genel Tebliğler” ile şartlar oluştuğunda yetkili kurum tarafından uzatılabilmektedir.