Öncelikle belirtmek gerekir ki Gelir Vergisi Mükellefleri kanunda şu şekilde sıralanmaktadır; Ticari kazanç sahipleri(tüccarlar), zirai kazanç sahipleri(çiftçiler, hayvancılıkla uğraşanlar), serbest meslek erbapları(avukat, mimar, doktor vb), ücretliler(işçi ve memurlar), gayrimenkul sermaye iradı sahipleri (kira geliri elde edenler), menkul sermaye iradı sahipleri ve diğer kazanç ve irat sahipleri.
Yukarıda bahsedilen mükellefler hangi harcamaları gider yazarsa fazla vergi ödemeyecektir? Bunun cevabı temelde Gelir Vergisi Kanununda yatmaktadır. Bakıldığında aşağıda sıralayacağımız başlıklar hukuken gider olarak dikkate alınmaktadır;
1. Şahıs Sigorta Primleri İle Bireysel Emeklilik Sistemine Ödenen Katkı Payları;
Bu indirim sigortanın veya emeklilik sözleşmesinin Türkiye’de kâin ve merkezi Türkiye’de bulunan bir sigorta veya emeklilik şirketi nezdinde akdedilmiş olması, prim ve katkı tutarlarının gelirin elde edildiği yılda ödenmiş olması ve ücret geliri elde edenlerin ücretlerinin safi tutarının hesaplanması sırasında ayrıca indirilmemiş bulunması şartıyla yapılabilir. Eşlerin veya çocukların ayrı beyanname vermeleri halinde, bunlara ait prim ve katkı payları kendi gelirlerinden indirilir.
2. Eğitim ve Sağlık Harcamaları
Belgelerle ispat edilmesi şartıyla, mükellefin kendisi, eşi ve küçük çocuklarına ilişkin olarak yapılan eğitim ve sağlık harcamaları gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden indirilebilir.
3. Özürlülerin ve Bakmakla Yükümlü Olduğu Özürlü Kişi Bulunanların Kazançlarına Uygulanan Yıllık İndirim
GVK’nun 31 inci maddesine göre, çalışma gücünün asgari % 80' ini kaybetmiş bulunan hizmet erbabı birinci derece sakat, asgari % 60' ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ikinci derece sakat, asgari % 40' ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ise üçüncü derece sakat sayılmakta ve sakatlık dereceleri itibariyle belirlenen aylık tutarlar, hizmet erbabının ücretinden indirilmektedir.
4. Bağış ve Yardımlar
Vakıflara makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımlar, okul, sağlık tesisi ve yüz yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi inşası dolayısıyla yapılan harcamalar veya bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar, Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin tamamı, kanunda sayılan sanatsal ve kültürel faaliyetlere ilişkin harcamalar ile bu amaçla yapılan her türlü bağış ve yardımlar.
5. Sponsorluk Harcamaları
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarıda indirim yapılabilir.
6. Ar-Ge indirimi
Mükelleflerin, işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları
Görüleceği üzere devlet tarafından Gelir Vergisi Mükellefleri için birçok harcama kalemi gider olarak yazılabilme imkânına sahip bulunmaktadır.
Özellikle mükelleflerin, kendilerine kanunen tanınan bu hakları, fazla vergi ödememeleri için sağlıklı olarak belirlemesi faydalarına olacaktır.