Ruslar'a ve 'General Kış'a karşı verilen amansız mücadele, Sarıkamış'ta devam ediyordu.
Kasım ayından itibaren yağan kar yolları kapatmıştı.
Ruslar, Sarıkamış ve Kars'ı üs olarak kullanıyor ve ordumuza 'aman' vermiyorlardı.
Sarıkamış'a en yakın lojistik üs olarak kullanılan Erzurum'un karakış yüzünden dış dünya ile bağlantısı kesilmişti.
Mehmetçiğin kıyafeti kış koşullarına uygun değildi.
Bir tarafta salgın hastalık, diğer tarafta cephane ve yiyecek sıkıntısı çekiliyordu.
3'ncü Ordu Komutanı Hasan İzzet Paşa ve Ragıp Paşa, Erzurum'dan sürekli yardım istiyordu.
Asıl sıkıntı, Anadolu'dan Trabzon, Bayburt üzeri Erzurum'a getirilen yardımlar, cepheye nasıl ulaştırılacaktı?
Çünkü, eli silah tutanlar cephede olduğu için Erzurum'da sadece kadın, çocuk ve yaşlılar kalmıştı.
EVLERDEKİ SOFRA BEZLERİ ÇUVAL OLDU
Dönemin Valisi Tahsin bey, çareyi Erzurum Lisesinde okuyan çocukların erzakları nakletmesinde buldu.
Aralık ayında öğrencilere sofra bezlerinden çuvallar dikildi.
Yaklaşık 30'ar kiloluk yiyecek çuvalları sırtlandı.
Liseliler erzakları, eski Erzurum- Pasinler karayolunun 12'nci kilometresindeki Nebi Hanına taşıdılar.
Başka gruplar ise Nebi Hanları'ndan Hasankale'ye, Horasan'a ve Sarıkamış'taki cepheye erzağı ulaştırdılar.
Karakıştaki bu tehlikeli yolculuk sırasında liselilerden bazıları zatürre, kolera gibi hastalıklara yakalandı.
Daha gençliğini yaşamadan hayata veda edenler oldu.
ERZURUM'UN KAHRAMAN ÇOCUKLARI, TANİN GAZETESİNDE
Erzurum'un kahraman çocukları sayesinde 11'inci Kolordu, açlıktan kurtuldu.
Bu bilgiler ışığında yazılan haber Albayrak Gazetesinde yayınlandı.
Ama gazetenin Aralık 1914 sayıları kayıp olduğu için bu gerçek kahramanlık öyküsü, zamanla unutuldu.
Meğer İstanbul'daki Tanin Gazetesi, Albayrak'ta çıkan kahraman çocuklar haberini, 21 Ocak 1915 tarihli sayısında yayınlamış.
Haberin başlığı da şöyle:
"Erzurum'da çocuklar, sırtlarında askere yiyecek taşıyor"
"ERZURUM'DA BÖYLE BİR OLAY OLMAMIŞTIR" İDDİASI
Haberinin küpürünü Doç. Dr. Tuncay Öğün'ün özel arşivinde bulan Prof. Dr. Bingür Sönmez, bunu o dönem Atatürk Üniversitesi Rektörü olan Prof. Dr. Hikmet Koçak ile paylaşıyor.
Hatta Prof. Dr. Birgür Sönmez, tarihe ışık tutan bu olayı yaşatmak için 'üniversite- belediye' ile ortak bir çalışma yapmayı teklif ediyor.
Ancak, Erzurum'daki tarihçiler böyle bir kahramanlık öyküsünden haberdar değiller.
Hatta, filmi yapılan 'Van'da ki 120 çocuk efsanesi' ile ile karıştırıldığı öne sürülüyor.
Prof. Dr. Sönmez de, 10 ayrı hatıradan ilgili bölümleri çıkarıp gönderiyor.
İLK RÖLYEF MAHKEME KARARI İLE KALDIRILDI
Sarıkamış Dayanışma Grubu; Büyükşehir ve Atatürk Üniversitesinin ortaklaşa yaptırdığı 'Kahraman Çocuklar' rölyefi, ilk olarak 2009 yılında Yakutiye Belediyesinin yanındaki Güneş Okulunun duvarına törenle yerleştiriliyor.
Ancak rölyef bir süre sonra okulu gölgelediği gerekçesiyle mahkeme kararı ile kaldırılıyor.
Uzun bir süre depolarda kalıyor.
Bardız'da yapılan bir tören sırasında Prof. Dr. Bingür Sönmez, konuyu Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen'e aktarıyor.
Başkan Sekmen rölyefin tahrip olmasından büyük üzüntü duyduğunu belirterek Genel Sekreter Yardımcısı Zafer Aynalı'yı görevlendiriyor.
kısa sürede hazırlanan rölyef, Erzurum Lisesinin caddeye bakan ön duvarına yerleştiriliyor.
5 Ocak 2016 günü de düzenlenen törenle Başkan Sekmen, Erzurum Lisesinin Kahraman Çocuklar rölyefinin açılışını yapıyor.
RÖLYEFİ GÖRMEK VE TARİHİ BELGEYİ SUNMAK İÇİN GÜNÜBİRLİK ERZURUM'A GELDİ
Törene katılamayan Prof. Dr. Bingür Sönmez, 14 Nisan 2017 günü Erzurum'a geldi ve hem rölyefi yerinde gördü, hem de büyük bir özenle sakladığı tarihi belgeyi Erzurum Lisesi Müdürü Selami Güneş'e teslim etti.
Sultan 2'nci Abdulhamid tarafından 1889 yılında kurulan Erzurum Lisesinde konuşan Prof. Dr. Sönmez özetle şunu söyledi:
-Erzurum'un kahraman çocukları, efsane değil, tarihi bir gerçek. Açılışa gelemedim. Ama o borcumu şimdi ödüyorum. Lise Müdürümüze Erzurum Lisesi öğrencilerinin karakışta erzak taşıdıklarının belgesini getirdim. Tereddüt edenler için Doç. Dr. Tuncay Öğün'ün tercümesiyle birlikte güzel bir çerçeve yaptırdım. Tarihi okula tarihi belge yakışır.
128 yaşındaki Erzurum Lisesinin Müdürü Selami Güneş de Prof. Dr. Bingör Sönmez'e tarihi belge ve rölyef için teşekkür etti.
İşte tarihin sararan yaprakları arasında kaybolan bir kahramanlık öyküsü, böyle gün yüzüne çıkarıldı ve rölyefle taçlandırıldı.
