İşgalcilere meydan okuyan, düşmanla savaşta destan yazan ve kahramanlık unvanı kazanan Nene Hatun ile Kara Fatma’ların toprağında şimdi kadınlar ekonomik savaşın içine girdi.
Yılların Eczacısı Canan Uçar yirmi kadın arkadaşı ile Dünya Kadınlar Günü olan 8 Mart 2020’de Erzurum’da ilk meşaleyi ateşledi. Oluşumun kurduğu KADAMA Kadın Kooperatifi, 300 kadının üretimi olan gıda ürünlerini pazarlama görevini üstlendi.
Şehir Hastanesi karşısında ve tarihi Üç Kümbetler’in yakınında bulunan bir konakta faaliyet gösteren KADAMA Kadın Kooperatifi, bazı ürünlerde markalaşmaya gidecek. ‘Eko Köy’ kurma çabaları süren kadınların yakın bir gelecekte başarı öyküsü yazacaklarına kesin gözüyle bakılıyor.
PASİNLER’DE İLK KEZ KADINLAR KOOPERATİFLEŞTİ
Erzurum’un Pasinler İlçesinde yedi kadın girişimci, SS Kadın Girişim, Üretim, İşletme Kooperatifi kurdu. Kaymakamlıkta faaliyete geçerek üretime başladıklarını belirten Kadın girişimcilerden Sema Babagil, erişte, tatar böreği, su böreği, kete, mantı, çorbalık kesme, yumurtalı makarna üretip sattıklarını bildirdi.
Ticaret Borsası’nın desteğiyle Pasinler’de bin metrekarelik sera kuran kadınlar kooperatifi, sebze ve mantar üretecek. Pasinler'de bir ilk olan Kadınlar Kooperatifi, doğal ve farklı lezzetleri Erzurum’da pazarlıyor.
ACIYI UNUTMAK İÇİN 45 KADIN BİRARAYA GELDİ
Bir başka kadının başarı öyküsü komşu il Kars’tan. Boğatepe Köyünün minibüsü, Kars’a giderken freni patlayan TIR’ın altında kaldı. Batuhan Ömür yönetimindeki 36 M 0242 plakalı minibüste bulunan çoğunluğu öğrenci 23 kişi, kazada hayatını kaybetti.
2000 yılının Eylül ayında meydana gelen bu kazada okula giden çocuklarla birlikte anne ve babaları toprağa veren aileler aylarca yas tuttu. Bir bölümü, köyden büyük kentlere göç etti. Kalanlar ise evlerinden çıkmaz oldu.
Boğatepe köyünden durma noktasına gelen hayat, Zümran Ömür isimli kadının 2007’de kurduğu dernek sayesinde yeniden canlandı. Yaşamı ahır ile ev arasında geçen 45 kadın ile 15 erkek, derneğe üye oldu.
Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği Başkanı Zümran Ömür amaçlarını şöyle anlattı:
“Köyümüz için ne yapabiliriz, kadınları nasıl tekrar hayata döndürebiliriz, sorularına cevap aradık. Kadınlarla el ele vererek yola çıktık. Kurduğumuz dernekle yeniden hayata tutunduk. Kadın, erkeğin önünde veya arkasında değil, yanında olsun istedik. Atatürk bize seçme ve seçilme hakkımızı vermiş, evde mi otursaydık?”
ÇAYIR VE MERALARDAKİ BİTKİLERİ TOPLUYORLAR
Köyün çevresinde 650 ayrı bitki türü bulunduğu, bunlardan 35’inin tıbbi bitki olduğunu anlatan Ömür, kadınların bitki literatürünü kavramaları için Fransızca, sağlık ve beslenme konularında kurs aldıklarını bildirdi.
Hindistan’dan gelen Vinot Kumar isimli bitki doktoru sayesinde köydeki endemik bitki türlerini tanıyan kadınlar, bitkileri nasıl kurutacaklarını, tıbbi değeri olan krem ve yağları nasıl üreteceklerini öğrendiler.
İlkokul mezunu, 13 yaşında görücü usulle evlenerek Selim ilçesinden köye gelen, üç çocuk annesi Zümran Ömür, kadınlarla birlikte önce Peynir ve Bitki Müzesi kurdu. Eko turizm, gravyer ile kaşar peynirinin tanıtımına yönelik çalışmalar yapan kadınlar şimdi çok mutlu. Köye gelen yerli ve yabancı turistleri evlerinde ağırlayan kadınlar, ürettiklerini de turistlere satıyorlar.
***