Bir yıl acı, tatlı, sevinç ve hüzün bir arada yaşandı, yaşadık, sevindik ve ağladık. Şehit cenazeleri yine yürekleri dağlarken ilçe, köy ve şehir kabristanlarına defnederek tarihe not düştük.
Sevdiklerimizden ayrıldık. Kimini asri mezarlığa defnederken kimini göç kervanlarına katıp uzak şehirlere uğurladık.
Şehir fiziksel büyürken kadim mahalleler birer ikişer oturulamaz görüntüsüne bürünerek asırların birikimi olan komşuluk geleneğini, masal kültürünü, efsaneleri, cinli, perili evlerini, bu evde şehit mezarı varmış denilerek anlatılan hikayeleri artık şehir hafızasından sildik.....
Şehir çarşı demek, pazar demekti. Ancak AVM'ler artık çarşıyı, pazarı silerek yok oluşa götürürken geçen sürede bir bir ardına açılan AVM'lerde biri birini yok etti. Gima mağazasıyla başlayan AVM kültürü, İstasyondaki alış veriş merkeziyle devam etti. Derken Yenişehir'de açılan Erzurum Form'u Cumhuriyet Caddesinde açılan Paleryum izledi.
MNG AVM açılınca ağır ağır bunların pabucunu dama atıldı. Pastanın payını alan, en çok alış veriş yapılan merkezi oldu.
Kitapçılarda değişen bir şey yoktu. Kültür Eğitim Vakfı, Kitmar, Üniversite kitap evlerinin yanında Bilgi Kitap kırtasiyecilerde azda olsa varlık gösterme telaşı yaşadılar.
Eğitimde yerimiz hiçte iç açıcı değildi. 65 ve yukarısına Erzurum abone olmuş, stajyer öğretmenlerin güvenilir mekânı olmuştu. Eğitimde amaç ve ahlak bakımından irdelenmesi gereken çok şey vardı. Ama bunları Milli Eğitim Müdürlüğü yapıp yamadığı konusunda bilgi sahibi olmadığımız için fazla bir şey dememekteyiz. 11.000 öğretmen, 165.000 öğrencisi vardı.
Ekonomide artık fabrikalaşmak, artık sanayileşmek kavramı olmadığı gibi üreten değil tüketen şehir olma özelliğimiz hep ön plana çıkmıştı. 1950-1980 arası fabrika bacaları tüterken son otuz beş yıldır tüten bacalarda tütmez olmuştu. Anlayacağınız ekonomide 69 veya 71 birinci sıra yer almak şehrin kaderi olmuştur.
Belediyeler dış görünüşe önem vermişler, özellikle Büyükşehir Belediyesi aydınlatma, panolarda reklam yapma yarışını göğüslemiş, ancak eğitim, sanayi, üretim alanlarında hiç ama hiç bir varlık gösterememiştir. Gösterse boya badana işleri ön plana çıkmıştır.
Dadaş Sinemasının yeniden restore edilerek "İbrahim Erkal Sanat Merkezine" dönüştürülmesi, Palandöken Belediyesinin çıkardığı "Beyazşehir Palandöken" dergisi, Aziziye Belediyesince çıkarılan "Şehri Kadim Erzurum" dergisi ve Atatürk Üniversitesinin yayınladığı "Erzurum'un Yüzleri" Serisi kültürel anlamda kazancımız oldu.
Kış turizmi elimizde kalmış, çok büyük paralarla yeniden inşa edilen atlama kulelerinden bir kayakçı bile atlamamış, bir organizasyon gerçekleştirilememiş, karın geç yağması Palandöken kayak pistlerinin etkisizleşmesine sebep olmuştu.
9 Kasım yürüyüşü bir duygu beraberliği oluşturmasına karşı ilk yapıldığı yıldan epe geride kalmış, birazda sönük geçmişti.
Birkaç dernek ve vakıf şehir kültürüne kitap yayını, konferanslar, seminerler yardımıyla katkı sunmaya devam etmiş, bir kısmı da kendi cemaatimi nasıl büyütürümün hesabını yapmıştı.
Yıkılan eski mahallerin yeniden imarı konusunda bir ilerleme gözlenmezken bunun neden geciktiğinin de yetkililer tarafından kamuoyunu aydınlatıcı bilgiyle duyurulmaması, şehirde dedikodular başını alıp gitti.
1949 yılında temeli atılan kombina 2017 yılında Ilıcadaki yeni tesislerine taşınmış, ancak hiç bir zaman 1980'lerdeki kesim sayısına ulaştırılamamıştı. Hayvancılık, özellikle küçükbaş hayvan sayısında azalmalar ilde büyük gelir kayıplarına sebep olmuştur.
Tahıl üretimi köylerin boşalması, girdilerin artması ve her yıl tohum alma zorlukları, şeker pancarı üretimine kotalar yoluyla sınırlandırılma getirilmesi, dip yapmış, köylü yumurtasını bile şehirden alır olmuştur.
Trafik, silahlanma, darp ve yaralama olayları yine şehrin önündeki engeller olmaya devam etmiş, şehrin yüzünü güldüren kuruluş ERÇİMSAN olmuştu. ERVAK Hınıs'ta Sultan sekisi toplantısını yapmış, ilçede, ilde büyük bir farkındalık oluşturmuştu.
Bir yıl böyle geçmiş, yarınlara ümit salmamıştı.
