Üstün zekâlı çocuk, özel akademik alanlarda veya zekâ, yaratıcılık, sanat ve liderlik kapasitesi yönüyle yaşıtlarına göre yüksek düzeyde performans gösteren çocuktur.
ÜSTÜN ZEKÂLI ÇOCUKLARIN ÖZELLİKLERİ
Üstün zekâlı ve üstün yetenekli çocuklar genellikle parlak çocuklarla karıştırılmaktadır. Bu nedenle bu iki grubun özelliklerinin karşılaştırılması, üstün zekâlılar için alınması gereken önlemlerde ana babalara yardımcı olacaktır.
PARLAK ÇOCUK ÜSTÜN ZEKÂLI ÇOCUK
-İlgilidir, sorulara cevap verir. - Sorular sorar, soruları ayrıntılarıyla tartışır.
-Grubun üst dilimindedir - Grubun çok ötesindedir.
-Uyanıktır ve iyi fikirleri vardır. - Alışılmamış tuhaf fikirleri vardır.
-Güçlü belleği vardır ve öğrenirken mutlu olur. - Öğrenirken eleştireldir.
-Akranları ile olmaktan hoşlanır. - Büyük yaştakileri ve yetişkinleri seçer.
-Bilgiyi özümser. - Bilgiyi değiştirip uygular.
Yukarıda belirtilen özellikleri gösteren çocukları ya da öğrencileri olanların ülkemizde sorunlarını çözmeye yardım edecek, ana babalara rehberlik edebilecek kuruluşlar yok denecek kadar azdır. Büyük kentlerimizin bazılarında bulunan Rehberlik ve Araştırma Merkezleri, çocukları tanılamada yardım edebilecek nitelikteki kuruluşlardır, ancak yönlendirme ve bir programa ayırma türünden hizmetler, daha önce de değinildiği gibi ülkemizde mevcut değildir. Ayrıca, A.Ü. Eğitim Fakültesi Özel Eğitim Bölümüne bağlı olarak kurulan Özel Eğitim Birimi de yeni olmasına karşın bu tür hizmetleri vermeye çalışan bir kuruluştur. Bunlara ek olarak, çeşitli üniversitelerin ilgili birimleri de bu konuda ana-babalara yardımcı olabilirler. Ayrıca fen ve matematik alanında üstün yetenekli çocuklar için Ankara Fen Lisesi de yararlanılması gereken bir olanaktır.
Ancak, yukarıda belirtilen hizmetler yeterli bir düzeyde değildir. Ana-babaların bu türden çocuklarına herhangi bir kuruma götürmeksizin yapabilecekleri çok şeyler vardır. Bunları şöylece sıralamak olasıdır.
1. Ne kadar üstün zekâlı olursa olsun, çocuğunuzun hâlâ bir çocuk olduğunu unutmayınız.
2. En iyi biçimde gelişebilmesi için ana ve babanın değer sistemleri biri birine uygun olmalıdır.
3. Çocuğun okuma, müzik, şiir, düşünülerini tartışma ve kendini ifade etme becerilerini geliştirmesi üzerinde önemle durulmalı, çocuğa bol bol kitaplar okunmalıdır, ilgi duyduğu/okuldaki faaliyetleri yakından izlenmelidir.
4. Mutlu bir aile ortamının çocuğun gelişimindeki öneminin unutulmaması gerekir.
5. Çocuğun sağlam bir öğrenme temeline sahip olmasını sağlamak için, müzelere, tarihi yerlere, sanat galerilerine, v.b yerlere götürülmesi çeşitli kaynaklarca önerilen bir husustur.
6. Ana, babalar özellikle çocuğun sormuş oldukları sorulara “yeter artık” diye yanıt vermemeye dikkat etmelidirler.
7. Ana-babalar çocuklarının tüm yaşantısını aşırı biçimde yönlendirmekten de kaçınmalıdırlar. TV seyretmek, resimli mecmualara bakmak, oyun oynamak v.b etkinlikleri yapmak da onların hakkıdır.
8. Çocuğun, fantezileri, varsa hayali arkadaşları, alışılmışın dışındaki düşünüleriyle doğrudan ya da dolaylı biçimde olumsuz tutum takınmaktan ve alay etmekten kaçınmalıdırlar.
9. Çocuğun ilgi ve üstünlük gösterdiği dallarda, ana babalar yeterli kalamadıkları zaman, olanakları el verdiğince özel ders v.b kolaylıkları çocuklarına sağlamalıdır.
Editör
Son Güncelleme: 12.12.2013 15:23
