Sevdiğine sözü olan bir kilim dokur,
Kilimin dilinden ancak anlayan okur
Sırlarımı verdim sana, sevgimi verdim
Şu gönlümü kilim yaptım yoluna serdim…
Diye başlayan ‘Kilim’ türküsünü dinlemeyen var mıdır? Ya bardız kilimini bilmeyen? Odaların zeminine ve eşyaların üzerine sarılan renkli, desenli, tüysüz ince dokumalardır. Dokuma tekniği bakımından Osmanlı saray kilimlerinin devamı niteliğindedir. Bitki ve hayvan motifleri oluşturduğu için rengarenktirler. Günümüzde otantik mekanlarda ve hediyelik eşyalarda kullanılmaktadır. Kısacası Şenkaya’nın meşhur kilimi bardız oldukça meşhur ve değerlidir. Gaziler, Esenyurt ve Çatalelma mahallelerinde yoğun olarak dokunur.
93 harbi olarak bilinen 1877-78 Osmanlı-Rus savaşının ardından savaş tazminatı olarak Ruslara bırakılan ve kırk yıl boyunca esaret altında kalan bir toprak. 1957 yılında genel merkezi ilçede bulunan ve amblemi kurşun kalem olan (Türkiye Ufak partisi) partinin kurulduğu yer. 90 bin vatan evladının tek kurşun atamadan donarak can verdiği Allahu Ekber dağlarının eteklerinde, kalkınmanın köyden başlayacağına inanan idealist lider, Hüseyin Köycü’nün toprağı. Uzak, küçük ancak eğitimin zirvede olduğu bir kaza. İlçenin şüphesiz en büyük özelliği, eğitim seviyesinin yüzde yüz olmasıdır. Aynı zamanda dünyanın tanıdığı Nusret’in de (Nusret Gökçe) memleketidir.
İlçe tam manasıyla bir çiçek bahçesidir. Öyle ki, çiçek florası çok zengin olan bir doğaya sahiptir. Hatta Arıcılık açısından Anzer balıyla yarışacak seviyededir. Gizli kalmış bir doğa harikası Şirvaz şelalesi ise Erzurum’un Tortum şelalesinden sonraki en büyük ikinci şelalesidir. 37 metreden akan şelale görülmeye değerdir. Şelalenin bulunduğu vadide, tespit edilen 48 çeşit kelebek, 69 çeşit kuş, 86 çeşit bitki türü kayıt altına alınmıştır. Sarı çam ormanlarıyla kaplı olan ilçede doğa bir harikadır. Zaman zaman off-road ve trekking festivalleri düzenlenmekte ve muhteşem doğa gezileri düzenlenmektedir.
İlçenin tanıtımı yapılamadığı için gizli kalmış tarihi ve doğal mekanları da pek bilinmemektedir. 1548 yılında yapıldığı bilinen Penek kalesi, kemer taştan yapılan Bardız cami görülmesi gereken eserlerdendir. Saltuklular tarafından yaptırılan ve Evliye Çelebi'nin Seyahatnamesine konu olan Bardız kalesi ile Venk kilisesi de tarihi yapılardandır. Şüphesiz Şenkaya denilince ilk akla gelen Hüseyin Köycü ismidir. Varını yoğunu, tüm hayatını bu nahiye için harcayan Köycü, Şenkaya’nın Şenkaya olmasını sağlayan isimdir. İlçenin ormanları, eğitim seviyesi, el sanatları, kısacası herşey onun eseridir.
1980’li yıllarda küçük Moskova olarak da adlandırılan Şenkaya, Erzurum’a 178 kilometre uzaklıkta. Sarı Çam ormanlarının kokusuyla, çiçek bahçesiyle, gizli kalmış doğasıyla Şenkaya görülmeye değer, sürprizlerle dolu bir coğrafyadır.